‘Er is niets verwerpelijker
dan het vergieten van het bloed van duizenden moslims zonder dat er iets goeds mee bereikt wordt.’ Doorgaan met de oorlog die Hamas heeft ontketend, is ‘pure verdorvenheid’ stelt s
jeik Salman al-Dayah in een uitvoerige fatwa tegen Hamas.
Islamgeleerde Salam Al-Dayah – beeld: Facebook, Al-Dayah
Niet eerder is de terreuroorlog van Hamas zo scherp veroordeeld in Gaza als in de fatwa van de islamitische geleerde Salman bin Nasr al-Dayah. In een dertien pagina’s tellende fatwa op zijn Telegram-account stelt hij dat daaraan onmiddellijk een eind moet komen. De burgers van Gaza, die zo zwaar te lijden hebben onder het geweld dat Hamas heeft ontketend, moeten zo snel mogelijk een ‘vaderlijke regering’ krijgen die samenwerkt met Arabische landen. Dat is het meest effectieve middel om hulp bij de mensen te krijgen en een eind te maken aan hun lijden, stelt hij.
Al-Dayah geldt in Gaza als een vooraanstaande theoloog. In eerdere berichten wordt hij met de nodige eerbied omschreven en betiteld als ‘Zijne Eminentie’. Hij is het voormalige hoofd van de faculteit voor Sharia en Recht van de universiteit in Gaza, waar hij ook hoogleraar was.
De BBC bracht afgelopen weekeinde als eerste de beknopte versie van zijn fatwa naar buiten. Die betitelt Israël wel als de bezetter en als ‘het volk van de oorlog’, maar is vooral scherp veroordelend voor Hamas.
Al-Dayah is woedend over uitspraken van Hamas-kopstukken als Ghazi Hamad. Die zei eind september dat ‘het Palestijnse volk de belangrijkste kaart in onze handen is’. ‘Ook al doden ze er nog eens twintigduizend of honderdduizend, dan nog blijft het Palestijnse volk standvastig.’
Hamas had de terreuraanval nooit mogen uitvoeren.
Dat laat zien dat de Hamas-leiding meent ‘dat de mensen in Gaza hun bezit zijn’ en dat ze ‘blind zijn voor de onaantastbaarheid en waardigheid van het menselijk leven’, schrijft Al-Dayah in zijn fatwa. Dus maakt het hun niet uit als er nog eens honderdduizend mensen omkomen wanneer ze doorgaan met de oorlog. Ze hebben niet geleerd ‘dat hun weg geen enkele van de gestelde doelen van hun jihad’ heeft opgeleverd, ‘behalve hun grootste doel’ dat de Palestijnse zaak nu bovenaan de internationale agenda staat.
De ergste verdorvenheid
Dat rechtvaardigt volgens Al-Dayah op geen enkele manier hoe Hamas de burgers van Gaza als menselijk schild gebruikt en hun lijden en de dood van tienduizenden als politiek middel inzet. ‘Wil je alsjeblieft nederig worden en de belangen van de mensen voorop stellen’, vraagt hij in het zesde deel van zijn fatwa. ‘Ze sterven of worden vanuit iedere hoek bedreigd met de dood door het volk van de oorlog (Israël, red.) en van binnenuit, door tirannieke handelaren, rovers van hulpgoederen en zij die de wapens dragen.’
Al deze argumenten worden onderbouwd door reeksen citaten uit de Koran en andere islamitische geschriften. Het centrale betoog is dat Hamas de terreuraanval nooit had mogen uitvoeren. Want uit eerdere conflicten had de leiding moeten weten hoe hard het antwoord van Israël zou zijn en hoe de burgers van Gaza daardoor zouden worden getroffen.
Net als in de christelijke theorie over een rechtvaardige oorlog legt Al-Dayah uit dat ook volgens de islam het doel absoluut niet alle middelen heiligt. ‘De veiligheid van de zielen en van de levens is het hoogste doel in de wet van de Almachtige’, onderstreept hij. Jihad is alleen toegestaan als het doel niet alleen goed maar ook haalbaar is en niet ten koste gaat van onnoemelijk veel mensenlevens ‘en de vernedering van alle inwoners van de Gazastrook’.
De Hamasleiding was blind daarvoor, heeft het vertrouwen geschonden en willens en wetens ‘de levens, eer, vrijheid en ook het bezit van iedereen in Gaza in de waagschaal gesteld’. Dat Hamas zich verschanst in scholen, ziekenhuizen en tunnels onder woonwijken, is een ander deel van ‘de ergste verdorvenheid: het vernietigen en verminken van levens’.
Er is maar één uitweg, aldus Al-Dayah: stop met de oorlog en help de mensen vóór de winter invalt en het lijden nog verder wordt vergroot.
Religie van het zwaard
De fatwa van Al-Dayah en de extremistische oorlogsideologie van Hamas staan niet op zich. Veel van de argumenten van Hamas voor de jihad lijken sterk op die Al-Qaida en later ISIS hanteerden.
De verwijten van Al-Dayah daartegen en de onderbouwing daarvan komen weer sterk overeen met de open brief die ruim 120 internationale moslimgeleerden in 2014 aan ISIS-leider Al Baghdadi stuurden.
De kern is in beide gevallen een totaal tegengestelde uitleg van de Koran en de islam – als een religie van het zwaard zoals ISIS en Hamas stellen, of als een religie die het door God geschapen menselijk leven als hoogste waarde ziet.
Hamas is door islamitische raden in Irak, Saoedi-Arabië en de Arabische Emiraten al voor de terreuraanval in oktober veroordeeld wegens ‘onmenselijke daden’ tegen burgers in Gaza. Verzet tegen Hamas is dodelijk. Toen de populaire imam Mohammed Mushtaha eind vorig jaar weigerde in de moskee te preken dat het voortzetten van de gewapende strijd de enige goede weg was, sleurde Hamas hem uit zijn huis. Van hem ontbreekt sindsdien ieder spoor, schreef zijn zoon later.
Geen bemiddelaar meer
Al-Dayahs fatwa past in de toegenomen weerzin tegen Hamas die de afgelopen maanden in verschillende Palestijnse peilingen in Gaza is gebleken. Maar Hamas blijft ondanks de dood van de belangrijkste leiders onverzoenlijk doorvechten. Alle onderhandelingen over een mogelijke wapenstilstand zijn vastgelopen. Qatar, dat vaak als bemiddelaar optrad tussen Hamas, de Amerikaanse onderhandelaars en zo ook Israël, heeft zaterdag aangegeven die rol op te schorten ‘tot Hamas en Israël bereidheid tot onderhandelen tonen’.
Maandag betitelde de Saoedische kroonprins Mohammed bin Salman het Israëlische optreden in Gaza voor het eerst als genocide, op de Arabisch-islamitische top in Riyad. Maar tegelijk sprak zowel hij als de Arabische Liga en de Organisatie voor Islamitische Samenwerking zich opnieuw uit voor een tweestatenakkoord op basis van eerdere onderhandelingen en VN-resoluties. Voor Gaza zou er dan een ‘overgangsregering’ moeten komen, zei de Amerikaanse minister Blinken afgelopen week tegen zijn Egyptische collega Abdelatty. Maar, voegde hij eraan toe, ‘Hamas weigert zelfs maar een beperkt aantal gijzelaars vrij te laten in ruil voor een staakt-het-vuren en hulp voor de mensen in Gaza’.
Bron: Nederlands Dagblad d.d. 13 november 2024, link https://www.nd.nl/nieuws/israel/1246452/gerespecteerde-islamitische-geleerde-in-gaza-spreekt-een-vern