1 juni 2023 DNA-leden NDP informeren internationale gemeenschap
01 Jun, 2023
1 juni 2023 Defensie en SDNG verstevigen partnerschap

01 Jun, 2023
Minister Krishna Mathoera van Defensie (m) en de bevelhebber van het Nationaal Leger, kolonel Werner Kioe A Sen ( 3e v.r.) poseren bij een ontmoeting afgelopen week met brigadegeneraal Deborah Bartunek, director of the joint staff of the South Dakota National Guard (3e v.l) en stafleden. (Foto: Defensie)
Ze verwijst daarbij naar verschillende incidenten, waaronder het geweld in Pikin Saron, en nu ook de komst van Mennonieten die in Apoera een woongemeenschap willen oprichten. “De Tucajana slaapt niet”, verklaarde Edwards dinsdag tijdens een zitting in De Nationale Assemblee (DNA). “Terwijl we bezig zijn met de wet op grondenrechten, lijkt het alsof de hyena’s niet van onze gronden kunnen afblijven”, zegt zij, verwijzend naar onder andere de mogelijke komst van de Mennonieten. Brunswijk was aanwezig als waarnemend president in DNA toen Edwards haar uitspraken deed.
In juli 2018 is er een rapport geproduceerd door een hogeschool met betrekking tot cyanide. Dit gaf vicevoorzitter Dew Sharman aan in De Nationale Assemblee (DNA). “Dat rapport praat over cyanide waarbij de methodes waarbij het gebruikt wordt, worden beschouwd als niet schadelijk. Overigens staat in het rapport dat het jeugdvriendelijk is en dus niet schadelijk voor mens en milieu. Ook is in het rapport aangegeven dat het zal helpen bij het uitbannen van kwik. Nu vraag ik mij in gemoede af, zonder de hogeschool te criminaliseren, als er aan die hogeschool een gerenommeerd onderzoeksinstituut is gekoppeld, dan wel hoogstaand laboratorium om dit soort rapporten te maken en op welke manier dit rapport leidend is geweest voor het overheidsbeleid inzake het cyanide gebruik in het binnenland”, zei Sharman. “Het rapport dateert van juli 2018, dat wil zeggen dat men al veel eerder begonnen is met het gebruik van cyanide in het binnenland, dat er behoefte is ontstaan om een rapport samen te stellen en de ernst van het gebruik aan te geven”, merkte het DNA-lid op.

1 juni 2023 OPHEF OVER CYANIDEVERVUILING LANGZAAM AAN HET WEGEBBEN
|
Foto: Voormalige minister van Natuurlijke Hulpbronnen, Regillio Dodson,
1 juni 2023 Inheemse nabestaanden: “Voor ons zijn ze strijders en geen terroristen”
-© Key News. 2023
De familie van de twee doodgeschoten Inheemsen te Pikin Saron, Ivanildo Dijksteel en Martinus Wolfjager, eisen van de regering een forensisch en pathologisch onderzoek. “We geloven dat ze niet gewoon aan kogelschoten zijn overleden en dat zij terug hebben geschoten”, zegt de broer van Ivanildo Dijksteel duidelijk.
Tijdens een persconferentie georganiseerd door de nabestaanden en families van de twee overleden Inheemsen, hebben zij duidelijk aangegeven waarom zij een forensisch onderzoek eisen. Dijksteel en Wolfjager zijn op 2 mei doodgeschoten door de justitiële autoriteiten, nadat de groep meer dan 10 houttrucks in brand hebben geschoten en ook nog werknemers van de trucks en Grassalco hebben gegijzeld. De autoriteiten trachtte toen de groep, die is gevlucht, te pakken.
Volgens de politie zouden Dijksteel en Wolfjager tijdens een vuurgevecht zijn geschoten door de politie. De familie is van mening dat deze verklaring van de politie niet klopt. “Wij de families Dijksteel en Wolfjager hebben gemeend het stilzwijgen rondom het overlijden van onze zonen, broers, vaders en echtgenoten te moeten doorbreken”, zegt de familie in een statement. Naar inzichten van het juridisch team van de familie waren de jongens, die waren geschoten, ongewapend.
De ontzielde lichamen van de heren zijn reeds vrij gegeven door de politie, echter is de familie van mening dat zij nog niet kunnen overgaan tot het begraven van het stoffelijk overschot. “Wij willen een onafhankelijk forensisch – en pathologisch onderzoek, desnoods met medewerking van buitenlandse deskundigen. Wij willen weten hoe onze mannen zijn overleden, wat is de doodsoorzaak. Dit zal ons gemoedsrust schenken”, zegt de familie duidelijk.
Echter, kan er in Suriname geen onderzoek plaatsvinden, verklapt Milton Castelen, de advocaat van de familie, omdat Suriname niet beschikt over deze deskundigheid. “Wij hebben in Suriname slechts een Patholoog, maar die is niet forensisch ingericht”, zegt Castelen. Dit is ook het antwoord dat de familie heeft gekregen van het Openbaar Ministerie, nadat zij een verzoek hebben ingediend.
Lloyd Read, vertegenwoordiger van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname, was ook aanwezig bij de conferentie en is niet blij met het feit dat de regering de heren als terroristen heeft bestempeld in de Nationale Assemblee. Vele Inheemsen zijn van mening dat de heren zijn gestorven voor een strijd die de Inheemse samenleving al jaren aan het voeren is; de strijd van de grondenrechten. “Voor ons zijn ze geen terroristen, voor ons zijn ze strijders. En ze hebben het hoogste gegeven dat ze kunnen in de strijd en dat is hun leven. Dit moet ook gerectificeerd worden door de regering”, aldus Read.
https://keynews.sr/2023/06/01/inheemse-nabestaanden-voor-ons-zijn-ze-strijders-en-geen-terroristen/
Grote groep gewapende mannen valt medewerkers op goudveld Godo-Olo aan

Een grote groep van bijkans 28 gewapende mannen heeft woensdag zes medewerkers op een goudveld in Suriname aangevallen met vuistvuurwapens en machinegeweren. Dit gebeurde in het dorp Godo-olo, in het Surinaamse ressort Tapanahony te Sipaliwini.
Waterkant.Net sprak hierover met een graafmachine operator, die door twee mannen werd aangevallen tijdens werkzaamheden. Hij verklaarde dat een ondernemer de medewerkers een job heeft gegeven om een kamp op te zetten in het achterland. Terwijl ze bezig waren werden ze aangevallen door in totaal 28 personen.
“Ze hebben op mij geschoten, maar ik ben gelukkig niet geraakt. Ik ben mishandeld en heb pijn over heel mijn lichaam”, vertelde de operator.
Uitzetting Asawini

REGITA ‘ASAWINI’ EDENBURG is woensdag als ongewenste vreemdeling het land uitgezet. Hoewel daar de afgelopen dagen al door de autoriteiten op werd gezinspeeld, heeft de voortvarendheid waarmee dat gebeurde iedereen verbaasd. Ook de advocaten die de uitzetting wilden aanvechten en voorkomen, werden erdoor verrast.
Ze is via Albina naar Frans-Guyana gestuurd, maar omdat ze zonder papieren of geld over de grens werd gezet, zou ze door de Fransen terug naar Suriname zijn gestuurd. Echter, de Surinaamse autoriteiten zwijgen in alle talen over deze kwestie, waardoor er momenteel veel onduidelijkheid bestaat.
Door dit jongste incident krijgt Suriname steeds meer de naam als een land met dictatoriale trekjes, waar het slecht toeven is voor mensen die opkomen voor de rechten van andere burgers
De activiste, die geboren is in het district Brokopondo maar jaren geleden naar Nederland verhuisde en de Nederlandse nationaliteit aannam, had zich de woede van de regeerders op de hals gehaald. Ze was de voorbije weken fel van leer getrokken over de cyanidevervuiling in haar geboortedistrict en vooral de lakse wijze waarop de regering reageerde. Ook hekelde zij de gebrekkige informatievoorziening, waardoor er nog altijd grote ongerustheid heerst. Niet alleen onder de plaatselijke bevolking, maar onder grote delen van het Surinaamse volk.
Ze werd zondag opgepakt op verdenking van diefstal. Het heeft er alle schijn van dat dit een drogreden was, getuige het feit dat die beschuldiging inmiddels is ingetrokken. Maar er werd een ander feit uit de hoge hoed getoverd: in maart van dit jaar bleek de in 2012 aan haar verleende verblijfsvergunning om onduidelijke redenen plotseling te zijn ingetrokken, waardoor zij als illegale vreemdeling wordt beschouwd.
De aanhouding en uitzetting van Asawini lijken vooral op instigatie van minister Kenneth Amoksi van Justitie en Politie te zijn gebeurd. Wat de beweegredenen daartoe van de Abop-bewindsman zijn, is onduidelijk. Maar vermoed wordt dat zijn handelen gebeurt onder druk van de voorzitter van zijn partij, vicepresident Ronnie Brunswijk, die grote (goud)belangen in Brokopondo heeft. Hij zou Edenburg nu een hak willen zetten door ervoor te zorgen dat ze het land waar ze met haar (Surinaamse) man woont, moet verlaten.
Als dat werkelijk zo is, dan is dat een zeer ernstige zaak. Suriname ligt na alle aanhoudingen op basis van de muilkorfwetten van critici van de regering in de afgelopen drie jaar al onder een internationaal vergrootglas. Door dit jongste incident krijgt Suriname steeds meer de naam als een land met dictatoriale trekjes, waar het slecht toeven is voor mensen die opkomen voor de rechten van andere burgers. Het getuigt ook van slecht bestuur dat terwijl een diplomatieke nota van de Nederlandse ambassade aan de regering, waarin wordt gevraagd naar haar status en huidige verblijfplaats, nog niet is beantwoord er wel tot uitzetting wordt overgegaan.
Zoals zo vaak heeft Santokhi ook in deze kwestie nog niet van zich laten horen. Het is in ieder geval van essentieel belang dat hij tekst en uitleg geeft aan de samenleving en in het bijzonder aan de binnenlandbewoners, die zeer verontrust zijn over de hele gang van zaken. Als de feiten, zoals die nu bekend zijn, kloppen zal hij om te voorkomen dat de integriteit van de regering nog meer te grabbel wordt gegooid, corrigerend moeten optreden en de uitzetting van Asawini op zijn minst moeten heroverwegen.
Activiste ‘Asawini’ nog in Frans-Guyana; vrijdagochtend kort geding tegen uitzetting

Activiste Regita ‘Asawini’ Edenburg, die woensdag Suriname werd uitgezet, bevindt zich op dit moment nog in een cel te Cayenne in Frans-Guyana. Vrijdagochtend om 9.00 uur wordt een kort geding door de Surinaamse rechter in behandeling genomen om de uitzetting van de activist te stuiten. De kans is heel groot dat er op dezelfde dag al een beslissing kan worden genomen. Dit bevestigde de activist Marcel Oostburg donderdag in het radioprogramma Bakana Tori.
De vrouw die over de Nederlandse nationaliteit beschikt, werd vorige week door RBT aangehouden, nadat er aangifte tegen haar was gedaan ter zake diefstal, bedreiging en opruiing. Dit nadat video’s rondgingen waarop te zien is dat een groep personen onder leiding van haar een goudkamp betraden, waarbij van de werknemers werd geëist dat zij de plaats moesten ontruimen.
Oostburg vindt dat er slordig werk is verricht bij de uitzetting van Asawini. Hierdoor is de zaak juridisch nog complexer gemaakt. Ook vraagt hij zich af hoe minister Kenneth Amoksi van Justitie en Politie zichzelf de competentie heeft toegeëigend door een verdachte op te roepen voor een gesprek. Met deze ‘domme handeling’ heeft de bewindsman volgens hem het land voor schut gezet.
Ondertussen hebben Oostburg en Maisha Neus ervoor gezorgd dat de Granman der Saramaccaners en zijn staf komende week dinsdag naar de stad zullen afreizen om hun onderdaan ‘Asawini’ te ondersteunen.
Asawini bezit de Nederlandse nationaliteit. De eerdere redenen voor haar aanhouding, waarbij zij van diefstal beschuldigd werd, zijn ingetrokken. Zij is echter woensdag het land uitgezet op beschuldiging van verstoren van de openbare orde.
Onrechtvaardig uitstel grondenrechten: tijd voor speciale rapporteur

Moratorium
Speciale rapporteur
Mencke heeft in zijn essay onder meer een ‘groep van wijze vrouwen en mannen’ voorgesteld. Die zou ‘om uit de impasse te geraken’, de ‘dialoog’ tussen betrokken partijen kunnen bevorderen ‘op basis van vertrouwen, verantwoording en het inheems duurzaamheidsperspectief’. Zeker gezien het bestuurlijke geloofwaardigheidstekort, kunnen zulke nieuwe vormen van maatschappelijk gezag van beslissende betekenis zijn in het ontstaan van een geïnformeerde publieke opinie en het noodzakelijke niveau van gedachtewisseling dat tot oplossingen kan leiden waartegen geen redelijke bezwaren meer bestaan. Gezien het concept van grondenrechten in belangrijke mate ook volkenrechtelijk is geïnspireerd en gecodificeerd, zou ook de inbreng van internationale expertise een betekenisvolle bijdrage kunnen leveren. Als lidstaat van de Organisatie van Amerikaanse Staten, de OAS, kan Suriname die inbreng realiseren. Paramaribo kan de kennis, ervaring en de internationale statuur inroepen van de Speciale Rapporteur voor de Rechten van Inheemse Volken van de Inter-Amerikaanse Mensenrechten Commissie van de OAS. Het lijkt mij de hoogste tijd!
Henry Does
Nederlandse ambassade vraagt verdere opheldering in case van Asawini
President en de Nederlandse ambassadeur
De Nederlandse ambassadeur heeft in een schrijven van de Granman, Albert Aboikoni, aangegeven dat zij opheldering hebben gevraagd aan de Surinaamse autoriteiten in de case van R. Edenburg, meer bekend als Asawini.
De secretaris van de Granman, Iwan Adjako, had dinsdag 30 mei een brief afgegeven bij de ambassade om te ondersteunen in de vrijlating van Asawini. Intussen is Asawini vrijgesproken van de aangifte die op 22 mei 2023 tegen haar is gedaan voor diefstal en bedreiging. Wat gisteren nog ter sprake was, was haar uitzetting uit het land. Asawini zou, eerder vanochtend, van post Geyersvlijt zijn vervoerd naar het ministerie van Justitie en Politie. Daarna zou zij in rap tempo zijn vervoerd naar Albina, om via Frans-Guyana het land uit te gaan. Asawini zou teruggestuurd zijn naar Suriname, omdat zij haar geldige reisdocumenten niet bij zich had.
De Nederlandse ambassadeur heeft ook opheldering gevraagd over de aanhouding van Asawini en waarom zij het land wordt uitgezet. “Op dit moment ben ik in afwachting van de reactie hierop van de Surinaamse autoriteiten”, zegt de Nederlandse ambassadeur, Henk van der Zwan, in zijn brief naar de Granman.
Adjako zegt dat de Saamaka gemeenschap verhit is over hoe de regering omgaat met de case van Asawini. “We zijn verhit, maar kunnen geen acties plegen omdat wij onze mensen niet in gevaar willen brengen. De veiligheid van onze mensen is voor ons het belangrijkst”, zegt Adjako. Hij is van mening dat de huidige regering niet schroomt om geweld te gebruiken tegen de Saamaka gemeenschap wanneer deze in opstand komt. “We hebben dit gezien in Paranam toen ze de weg hadden geblokkeerd. Ook te Klaaskreek zijn er schoten gelost”, zegt Adjako. Hij zegt verder dat de Saamaka gemeenschap door de huidige regering geen goede behandeling heeft gekregen tot nu toe.
De Granman is zich nu een ‘Lio Krutu’ aan het organiseren om, met traditionele gezag van de andere dorpen, een gezamenlijk standpunt in te nemen tegen de handelingen die gepleegd zijn tegen Asawini. Volgens de autoriteiten zou Asawini zich schuldig hebben gemaakt aan opruiing en wordt daarom het land uitgezet.
https://keynews.sr/2023/05/31/nederlandse-ambassade-vraagt-verdere-opheldering-in-case-van-asawini/
Activist Asawini via Frans-Guyana het land uitgezet

Regita ‘Asawini’ Edenburg |
Nabestaanden doodgeschoten verdachten opstand Pikin Saron voelen zich machteloos, beleggen persconferentie

De families Wolfjager en Dijksteel, nabestaanden van de doodgeschoten verdachten tijdens de rellen te Pikin Saron in het district Para, Suriname, voelen zich radeloos.
Tijdens een persconferentie donderdag zullen zij met ondersteuning van de Stichting Inheems Kollectief Suriname (IKSUR) ingaan op zaken betreffende hun dierbaren die in de strijd om grondenrechten het leven hebben gelaten in de case Pikin Saron.
Het doel is de samenleving te informeren over de huidige stand van zaken en de wijze waarop de Inheemsen gebruikt worden.
Tot nu toe hebben de betreffende autoriteiten nagelaten duidelijkheid in deze kwestie te verschaffen. Aangezien er nauwelijks schot in de zaak is, voelen de mensen zich machteloos en door gebrek aan tijd voelen zij zich ook gemarteld. Een onafhankelijk onderzoek is daarom dringend vereist.
Op 2 mei werden in de vroege ochtend eerst medewerkers van de Stichting Bosbeheer aangevallen, ernstig mishandeld en vervolgens gegijzeld door een groep mannen. Een aantal voertuigen van SBB zijn hierbij weggenomen, meldde politie over het incident.
Het doel is de samenleving te informeren over de huidige stand van zaken en de wijze waarop de Inheemsen gebruikt worden.
Tot nu toe hebben de betreffende autoriteiten nagelaten duidelijkheid in deze kwestie te verschaffen. Aangezien er nauwelijks schot in de zaak is, voelen de mensen zich machteloos en door gebrek aan tijd voelen zij zich ook gemarteld. Een onafhankelijk onderzoek is daarom dringend vereist.
Op 2 mei werden in de vroege ochtend eerst medewerkers van de Stichting Bosbeheer aangevallen, ernstig mishandeld en vervolgens gegijzeld door een groep mannen. Een aantal voertuigen van SBB zijn hierbij weggenomen, meldde politie over het incident.
Politieambtenaren werkzaam op de controle post Pikin Saron werden ook aangevallen en mishandeld door dezelfde groep mannen. De dienstdoende politieambtenaren werden beschoten en geraakt, waarbij hospitalisatie noodzakelijk was. De verdachten hebben hun bezittingen weggenomen, en is de controlepost in brand gestoken.
De verdachten hebben medewerkers van Grassalco te Maripaston, ook ernstig mishandeld, vervolgens gegijzeld en met de dood bedreigd. Daarnaast zijn er vernielingen aangericht aan eigendommen van het bedrijf waarbij er enorme schade is aangericht.
Op de vluchtroute hebben de verdachten het vuur geopend op de assisterende politie-eenheid, die kordaat hierop reageerde. Hierbij werden drie verdachten aangehouden waarvan bleek dat twee van hen bij dit vuurgevecht zodanig zijn geraakt dat zij kort hierna het leven hebben gelaten. De derde verdachte werd zwaar gewond naar het ziekenhuis afgevoerd en is ter verpleging opgenomen.
Een aantal zware schouder – en vuistvuurwapens, mobiele toestellen en andere goederen zijn teruggevonden bij de verdachten. Ook zijn twee handgranaten achterhaald op de plaats delict en in beslag genomen.
In deze zaak zijn vooralsnog vier verdachten aangehouden en in verzekering gesteld.
Berichten over eerste dode door vervuild water te Brokopondo gaan viraal op social media
In Suriname gaat een bericht over een mogelijke eerste dode als gevolg van vervuild water in Brokopondo viraal op social meida.
Het bericht werd geplaatst door activiste Maisha Neus. Volgens haar gaat het om een minderjarig kind in Brokopondo dat is overleden na het drinken van water uit dit gebied.
De autoriteiten hebben nog niet gereageerd op dit bericht.
Dinsdag deelde waarnemend president Ronnie Brunswijk het parlement mee dat het drinkwater in Brokopondo veilig is. HIJ benadrukte dat er geen cyanide in het stuwmeer is aangetroffen en dat eerdere mededeling over een hoge cyanide waarde in het water van het meer een misverstand was tussen het Nationaal Instituut voor Milieuonderzoek in Suriname (NIMOS) en de commissie Ordening Kleinschalige Goudsector.
“Er is tot nu toe geen cyanide in het meer aangetroffen. De eerste twee samples zijn in een mijn genomen waar cyanide houdende producten worden opgeslagen en niet in het meer”, legde Brunswijk uit.
Hij zei dat voor de drinkwatervoorziening in Brokopondo er op twee locaties gebruik wordt gemaakt van water uit het meer. Het water wordt door SWM gezuiverd en gedistribueerd voor de gemeenschap.
Foto: Deze foto wordt gedeeld op social media van een minderjarig kind dat mogelijk is overleden na het drinken van vervuild water in het Brokopondo-gebied)
VP Brunswijk: Geen cyanide aangetroffen in stuwmeer

“Tot nu toe is er geen cyanide aangetroffen in het stuwmeer”, dat zei vicepresident Ronnie Brunswijk dinsdag in het parlement.
Hij meent dat de resultaten die onlangs gepubliceerd zijn door het Ministerie van Ruimtelijke Ordening en Milieu van het water uit het stuwmeer, niet kloppen omdat er een fout gemaakt is tijdens het nemen van watermonsters. “Er is miscommunicatie geweest tussen de Unit Ordening Kleinschalige Goudsector en Nimos. Er is een fout gemaakt.”
Brunswijk beweerde dat de vertegenwoordigers van de Unit Ordening Kleinschalige Goudsector watermonsters hebben genomen uit een goudmijn dicht bij het stuwmeer waar cyanide-houdende producten worden gebruikt, terwijl Nimos dacht dat het watermonster uit het stuwmeer afkomstig was. “Iedereen die het niet gelooft, mag zelf monsters gaan nemen en laten onderzoeken, maar wij staan achter deze resultaten.” Het water van het stuwmeer is niet vervuild. “De informatie die de regering geeft is betrouwbaar.”
Hij gaf verder aan dat sinds het nieuws de regering heeft bereikt over een cyanide vergiftiging, er testen uitgevoerd zijn in het gezuiverd water dat SWM levert aan de samenleving om te drinken en het water uit het stuwmeer. Deze testen zijn niet alleen door SWM uitgevoerd, maar ook door het BOG. “De testresultaten zijn beschikbaar en uitgaande van deze resultaten kan er gesteld worden dat het drinkwater dat geleverd wordt aan deze gebieden veilig is.” De monitoring van het water vindt nog steeds plaats.
De waarnemend president zei dat er ook nog geen gevallen bij de Medische Zending zijn genoteerd over cyanidevergiftiging bij mensen of sterfte door cyanidevergiftiging. Er wordt beweerd dat een boot met een grote lading cyanide gezonken is in het stuwmeer, maar dat is niet waar. “Niemand kan concreet zeggen waar de boot gezonken is, dus dat betekent dat het een fake bericht is.” Hij meent dat de mensen die de fake berichten verspreiden opgespoord en vervolgd moeten worden.
https://keynews.sr/2023/05/31/vp-brunswijk-geen-cyanide-aangetroffen-in-het-stuwmeer/
‘Instelling Volkstribunaal onbekend binnen Saramaccaanse cultuur’

Martin Misiedjan vraagt zich af of de lo die akkoord gingen met de machtiging aan de VSG hun toestemming hebben ingetrokken. [Foto: dWT archief]
door Samuel Wens
BROKOPONDO — “Het is juridische onzin om een machtiging met terugwerkende kracht in te trekken.” Dit stelt advocaat en mensenrechtendeskundige Martin Misiedjan uit Santigron in reactie op een besluit van granman Albert Aboikoni.
Het grootopperhoofd der Saramaccaners heeft een machtiging van zijn voorganger Belfon Aboikoni aan de Vereniging Saramaccaanse Gezagdragers (VSG) om op te treden namens de Saramaccaanse gemeenschap met terugwerkende kracht ingetrokken. Die taak heeft hij opgedragen aan het Volkstribunaal Tribale Volken, die een trekkersrol vervult in onder meer de veelbesproken grondenrechtenkwestie.
“Het is een nieuwe entiteit waarover nog veel te doen zal zijn. Alle nieuwe dingen hebben tijd nodig”
Socioloog Soulamy Laurens
Toekomst
Misiedjan wijst erop dat indertijd aan het verstrekken van de machtiging aan de VSG verscheidene krutu binnen de diverse lo vooraf zijn gegaan. Het uiteindelijke besluit kwam tot stand door middel van overleg en beraad. “Hetzelfde pad moet men weer bewandelen om de machtiging in te trekken. Hebben de diverse lo die akkoord gingen met de machtiging aan de VSG hun toestemming ingetrokken”, vraagt de oud-minister van Justitie en Politie retorisch.
De Ware Tijd sprak hem en drie andere kenners van de Saramaccaanse cultuur: oud-districtscommissaris tevens advocaat Richène Libretto van Nieuw-Koffiekamp, cultureel antropoloog en oud-staatsadviseur Salomon Emanuels van Santigron en socioloog en onderzoeker Soulamy Laurens uit Nieuw-Ganzè. Ze zijn allemaal afkomstig van of wonen in gebieden die onder granman Aboikoni vallen.
Alle vier zeggen dat de instelling van een Volkstribunaal onbekend is binnen de Saramaccaanse cultuur. Afzonderlijk van elkaar vinden ze dat de toekomst zal uitwijzen of en zo wat voor rol het tribunaal kan hebben binnen de tribale gemeenschap.
Geen overleg
Libretto kan zich niet herinneren dat er overleg is geweest onder de Saramaccaners voor het oprichten van een tribunaal. Echter, hij voegt eraan toe dat de Grondwet de granman dat niet verbiedt.
Emanuels weet dat sommige landen een tribunaal hebben, maar toch vraagt hij zich af of hij de granman zou hebben geadviseerd om zo een instituut op te richten. “De toekomst zal het tribunaal beoordelen.”
Hij kan niet zeggen of het intrekken van de machtiging op juridisch aanvaardbare wijze is geschied. “Maar volgens het volkerenrecht kan een besluit van de voorganger wel worden gewijzigd”, aldus Emanuels.
Laurens meent dat er eigenlijk weinig over de kwestie kan worden gezegd. “Immers, een tribunaal is niet bekend binnen de structuren die we kennen in het binnenland. Het is een nieuwe entiteit waarover nog veel te doen zal zijn. Alle nieuwe dingen hebben tijd nodig.”
Recht van bestaan
Het Volkstribunaal is vanaf de instelling in december 2022 door granman Aboikoni onderwerp van discussie. Milton Castelen, die was aangewezen als eerste president, en meerdere advocaten die medewerking hadden toegezegd als lid hebben zich in een vroeg stadium teruggetrokken. Ze deden dit vanwege een meningsverschil met Frank King, de openbaar aanklager van het tribunaal.
King, die internationaal recht heeft gestudeerd, is ervan overtuigd dat het tribunaal recht van bestaan heeft. Het Volkstribunaal zal voortaan de rechtsbelangen van de Saramaccaanse gemeenschap in de grondenrechtenkwesties behartigen, schreef de granman onlangs aan de VSG.
https://dwtonline.com/instelling-volkstribunaal-onbekend-binnen-saramaccaanse-cultuur/
Asawini wordt via Albina teruggestuurd naar Nederland
31-05-2023
Muriel ‘Asawini’ Edenburg (rechts) heeft ROM-minister Marciano Dasai onlangs te Brownsweg geschoffeerd
Activist Muriel ‘Asawini’ Edenburg wordt Suriname vandaag uitgezet naar Nederland. Onder begeleiding van de politie wordt zij getransporteerd naar grenspost Albina, om via Frans-Guyana naar Frankrijk overgevlogen te worden, waarna de reis naar Nederland wordt voortgezet. Er is goede afstemming geweest met de Franse ambassade over haar uitzetting.
Asawini bezit de Nederlandse nationaliteit. Haar verblijfsvergunning is vanaf februari dit jaar ingetrokken. Zij zou de Vreemdelingenwet hebben overtreden. Recent werd Asawini aangehouden voor bedreiging en diesfstal. Omdat zij geen geldig verblijf in Suriname had, is besloten om haar het land uit te zetten. De Nederlandse ambassade is per nota hierover geinformeerd aangezien het gaat om een Nederlander.
Asawini haar advocaat probeerde middels een kort geding de uitzetting te stuiten.
Gaaman Aboikoni eist vrijlating Asawini
31-05-2023
Iwan Adjako, secretaris en woordvoerder van Gaaman Albert Aboikoni, heeft gisteren een brief voorgelezen aan de voorzitter van De Nationale Assemblee (DNA), Martinus Bee. In de brief wordt er aangegeven dat zij vrijlating eisen van mevrouw Asawini Edenburg en dat de beschuldigingen die gedaan worden op haar naam worden teruggedraaid. Op 28 mei 2023, is Asawini in haar woning gearresteerd en in verzekering gesteld. Asawini wordt diefstal en bedreiging of medeplichtigheid daaraan ten laste gelegd. Zij heeft gesteld dat de aanklacht vals is en heeft verzocht om in de gelegenheid gesteld te worden om tegen aangifte te doen wegens het doen van valse aangifte. De politie heeft zulks geweigerd en Asawini in verzekering gesteld.
Asawini is actief betrokken bij de protesten tegen milieuvervuiling met cyanide in het Saramaccaanse woon en leefgebied en onrechtmatige uitgifte van gronden in het gebied aan buitenlanders die politieke banden hebben. De arrestatie en in verzekeringstelling van Asawini zijn onrechtmatig en strijden met het vonnis van 28 november 2007, van het Inter-Amerikaans hof. In artikel 105 en 106 van de Surinaamse grondwet is bepaald dat nationale wettelijke voorschriften onderworpen zijn aan eenieder, verbindende verdragsbepalingen. Asawini Edenburg, is geboren en getogen in Brokopondo en bezit de Nederlandse nationaliteit. De Nederlandse minister van buitenlandse zaken heeft deze week publiekelijk gesteld dat Nederland voor de verdediging staat van mensenrechten voor iedereen. “Derhalve verzoek ik u, uw invloed aan te wenden om de onmiddellijke vrijlating van Asawini te bewerkstelligen”.
De voorzitter van DNA, Martinus Bee, gaf aan de brief te bestuderen en te kijken wat ze kunnen betekenen in het kader van het verzoek. “Het is schokkend overgekomen dat Asawini uitgezet zal worden door de Surinaamse overheid”, aldus Adjako. Bij de aanhouding werd als reden gegeven dat zij strafbare feiten in de vorm van diefstal heeft gepleegd maar bij het politiebureau kreeg ze te horen dat ze een gevaar vormt voor de staat Suriname en daarom wordt haar verblijfvergunning met terugwerkende kracht ingetrokken. Men heeft getracht contact te maken met de minister van Justitie en Politie en de vicepresident, maar men is niet te bereiken. “We wisten niet meer waar aan te kloppen dan de brief deponeren bij de wetgevende macht”. Volgens Adjako spelen er politieke belangen bij het oppakken van Asawini. “We beschouwen de aanhouding van Asawini als politiek gevang”.
Volgens Adjako is de regering bezig de Saamaka gemeenschap uit te roeien. “In maart vorig jaar, heeft de regering de spuigaten van de Afobakadam opengegooid om de dorpen daar beneden het stuwmeer te verzuipen en daar dat niet is gelukt, probeert men nu de mensen langzaam te vergiftigen met Cyanide”. Asawini komt op voor de mensen in het binnenland en vooral het district Brokopondo. “Zij wordt aangehouden vanwege het feit dat zij opkomt voor de belangen van de mens en veiligheid, ik neem aan dat de regering de grondenrechten van de mensen schendt op hoog niveau”. Het is een vorm van genocide die ze plegen, aldus Adjako.
https://sun.sr/Details/24912_-Gaaman-Aboikoni-eist-vrijlating-Asawini_0305623DNAgebouw.jpg
Regering wil activiste Asawini uit Suriname

De regering wil mensenrechtenactivist Regita ‘Asawini’ Edenburg het land uitzetten. [Foto: dWT archief]
‘Dit is echt schandalig’
door Jason Pinas
PARAMARIBO — “Mevrouw Edenburg is vanaf 2012 in Suriname. Kijk hoe lang ze onafgebroken in Suriname is. Wat is dan de reden dat nu opeens, na zo veel jaren, haar verblijfsvergunning van onbepaalde tijd wordt ingetrokken”, vraagt advocaat Derrick Veira zich af in gesprek met de Ware Tijd. Hij benadrukt dat die “klemmende redenen” voor deze handeling niet zijn gebleken. Om de uitzetting van Regita ‘Asawini’ Edenburg te stuiten, dient de advocaat vandaag een kort geding in.
De mensenrechtenactiviste wordt, als het aan de regering ligt, het land uitgezet. Zo blijkt uit een beschikking van het ministerie van Justitie en Politie (Juspol) waarop de Ware Tijd de hand heeft weten te leggen. De activiste heeft de Nederlandse nationaliteit, maar had een verblijfvergunning voor onbepaalde tijd. Echter, de vestigingsvergunning is maandag onmiddellijk ingetrokken door de regering. Wanneer ze wordt uitgezet is niet duidelijk.
“We behandelen elkaar nog steeds als honden en dat is triest”
Edmund Neus
Onduidelijk
Waarom de vestigingsvergunning is ingetrokken is volgens haar advocaat Derrick Veira tot nu toe niet helemaal duidelijk. “Er is een algemene intrekking en men is er niet nader op ingegaan. Ik probeerde nadere uitleg te krijgen bij het hoofd van de Vreemdelingendienst maar hij was niet te bereiken”, zegt de raadsman.
Veira wijst erop dat de activiste zondag onterecht in verzekering is gesteld. De aanhouding volgde nadat ze enkele dagen geleden fel had geprotesteerd tegen concessiehouders in het district Brokopondo, nadat het bekend werd dat sommige kleinschalige goudbedrijven in het district gebruikmaken van cyanide.
Edenburg werd verdacht van onder meer diefstal en bedreiging. Echter, bij de voorgeleiding bij de rechter-commissaris zijn deze zaken van de tafel geveegd omdat er onvoldoende bewijs daarvoor kon worden geleverd. Ze werd daarna meteen voorgeleid als gevolg van haar illegale status in het land.
Veira: “Mevrouw Edenburg was daar met dertig andere personen. Als zij als verdachte is aangemerkt dan moesten al die andere personen ook worden opgeroepen voor deze feiten. Waarom is alleen Edenburg aangehouden en in verzekering gesteld?”
Opgezette zaak
Edmund Neus, president van het Volkstribunaal waarvan Edenburg onderzoeker is, weet na deze handeling dat dit een geplande zaak is vanuit de regering. “Dit is vervelend voor het Volkstribunaal, voor alle Saramacaners en voor alle mensen met een Nederlandse nationaliteit. Dat is helder voor onze diaspora, want dan weten ze hoe we met elkaar omgaan.”
Hij merkt op dat dezelfde onderdrukkingsmethode van de koloniale tijd wordt toegepast door de regering. “We behandelen elkaar nog steeds als honden en dat is triest. Dit is echt schandalig”, jammert Neus. Hij zegt dat het Volkstribunaal ook bezig is met internationale organisaties om dit vraagstuk aan te vechten.
Brief aan DNA
intussen heeft ook het kabinet van granman Albert Aboikoni gereageerd op de aanhouding van Asawini in een schrijven gericht aan De Nationale Assemblee (DNA). “De arrestatie en inverzekeringstelling van Asawini zijn onrechtmatig en strijdig met het Vonnis van 28 november 2007”, luidt een passage uit de brief. DNA-voorzitter Marinus Bee wordt op basis van meerdere punten die worden aangehaald in het schrijven verzocht zijn invloed aan te wenden om Asawini spoedig op vrije voeten te krijgen.
Activiste Asawini in vrijheid gesteld

De Surinaamse activiste Asawini Edenburg is vandaag in vrijheid gesteld.
Echter blijft ze aangehouden, omdat haar verblijfsvergunning is ingetrokken. Zij zal het land worden uitgezet. Haar advocaat Derrick Veira en het Volkstribunaal zullen een kort geding aanspannen om dit proces tegen te gaan.
Ze werd zondag aangehouden en aangeklaagd voor bedreiging, intimidatie en diefstal. Bedreiging omdat ze mensen in een illegaal goudzoekerskamp te Brokopondo heeft aangegeven dat ze binnen een week moesten vertrekken van de locatie en hun chemicaliën moesten mee nemen. Ook werd ze beticht smeerolie te hebben gestolen.
https://www.gfcnieuws.com/activiste-asawini-in-vrijheid-gesteld/
Inheemse activist dient ontslag in bij Nationaal Leger
| de ware tijd | Door: Redactie

‘Als strijder moet ik vrij zijn om onrecht aan te vechten’
door Gilliamo Orban
PARAMARIBO — Fairouz Fredison, inheemse activist tevens voorzitter van Native Power, heeft maandag haar ontslag ingediend bij het Nationaal Leger. Ze wil onbeperkt opkomen voor de rechten van inheemse volken en haar functie binnen het leger mag niet langer een sta-in-de-weg zijn.
Fredison trad in 2009 in dienst en werkte sindsdien bij het Directoraat Nationale Veiligheid (DNV). “Ik dien als strijder vrij te zijn om mijn missie tegen het onrecht, dat inheemsen jarenlang wordt aangedaan, aan te vechten en dat moet ik doen zonder te worden beperkt door de
“Mij werden de strafrechtelijke consequenties voorgehouden; dat ik opgesloten zou worden en vervolgens ontslag zou krijgen”
Fredison is initiatiefnemer geweest van de spirituele stille loop, die 13 mei is gehouden in de binnenstad van Paramaribo. Er is toen aandacht gevraagd voor de fundamentele rechten van de inheemse volken. “Ik heb geen toespraak kunnen houden, omdat ik rekening heb gehouden met mijn functie binnen het leger. Ik heb slechts algemene uitspraken gedaan”, zegt ze.
Oproep Militaire Politie
De activist werd daags vóór de spirituele stille loop opgeroepen door de leiding van de Militaire Politie. Zij is erop gewezen dat een militair zich dient te houden aan de wetten en regelgeving van de organisatie, zoals artikel 51 dat gaat over deelname aan een collectieve actie. “Het werd me afgeraden om aan de loop mee te doen en me aangeraden om me terug te trekken. Mij werden de strafrechtelijke consequenties voorgehouden; dat ik opgesloten zou worden en vervolgens ontslag zou krijgen”, vertelt Fredison. “Ik heb de leiding van de MP gezegd dat ik dan ontslag zal nemen.”
Ondanks dat ze Pro deo opkomt voor de rechten van inheemse volken, zegt de activist al geruime tijd haar ontslag te hebben overwogen. Ze ontkent dat ze zwicht voor druk van de MP. “Ik wil juist niet provocerend bezig zijn.”
Fredison wijst erop dat inheemsen graag willen opkijken naar leiders, die zonder vrees de durf hebben om voor hen te strijden. Ook leeft ze met de wetenschap dat in de komende tijd acties zullen worden gevoerd, omdat de inheemse rechten nog steeds worden vertrapt. De activist wil dan niet aan de zijlijn staan. “Ik sta in dienst van de Allerhoogste, Adayali (God) en ik leef voor mijn roeping tot mijn laatste adem”, zegt de vastbesloten Fredison.
https://surinamenieuwscentrale.com/inheemse-activist-dient-ontslag-bij-nationaal-leger
Oud-dc Remy Pollack van NDP overgestapt naar ABOP
| waterkant | Door: Redactie

Remy Pollack, oud-districtscommissaris van Paramaribo-Zuidwest, gaat de Algemene Bevrijdings- en Ontwikkelingspartij (ABOP) ondersteunen. Hij is afgelopen zaterdag tijdens een drukbezochte bijeenkomst van de geelzwarte partij in Tamanredjo voorgesteld door partijvoorzitter Ronnie Brunswijk.
Pollack was voorheen lid van de Nationale Partij Suriname (NPS). In 2015 stond hij niet op de lijst van die partij in Commewijne omdat hij de partij zou helpen in Paramaribo stemmen te trekken. Hij had zich om die reden uitgeschreven uit Commewijne. Een jaar vóór de verkiezingen werd hij door de Nationale Democratische Partij (NDP) gevraagd om districtscommissaris te worden. Dat was het moment waarop hij de groene partij de rug toekeerde.
In januari 2015 besloot hij officieel lid te worden van de NDP. Namens de paarse partij werd hij in 2020 op nummer 3 van de DNA-kandidatenlijst in Commewijne geplaatst waar hij 1.035 stemmen wist te behalen.
In zijn eerste toespraak als ABOP’er deed Pollack een beroep op de burgers in Commewijne om zich aan te sluiten bij de geelzwarte partij. ‘Commewijne, un kon na ABOP’, aldus de politicus.
https://surinamenieuwscentrale.com/oud-dc-remy-pollack-van-ndp-overgestapt-naar-abop
Activist Asawini opgepakt door Regio Bijstand Team politie
Het Regio Bijstand Team van de Surinaamse politie heeft twee personen aangehouden, nadat er aangifte tegen een groep personen was gedaan. Een man werd gister aangehouden te Brokopondo terwijl een vrouw vanmorgen in Paramaribo op haar woonadres te Kasabaholo werd aangehouden.
De redactie van Waterkant.Net verneemt dat het gaat om activist Asawini E. Ze zou mensenrechten activist tevens medewerkster van het Volkstribunaal Suriname zijn.
Tegen de twee werd aangifte gedaan ter zake diefstal, bedreiging en opruiing. Op videobeelden die via sociale media werden verspreid is te zien dat een groep personen onder leiding van een vrouw een goudkamp betreden (foto/screenshot), waarbij van de werknemers werd geëist dat zij tot vrijdag de tijd hadden om de plaats te ontruimen.
Naar verluidt werd er ook diefstal gepleegd waarna aangifte werd gedaan. De politie bevestigd de aanhouding van de vrouw maar wil niet in verdere details treden. Beide personen zijn aan recherche Midden overgedragen die de zaak in verder onderzoek heeft.

Grondenrechten binnenland, een jeremiade

De ‘spirtuele loop’ voor erkenning inheemse grondenrechten, afgelopen zaterdag, georganiseerd door Native Power. [Foto: Jason Pinas]
Het grondenrechtenvraagstuk waarmee het binnenland al decennia wordt geconfronteerd, wordt langzamerhand een gebed zonder einde. Sinds jaar en dag praat de Surinaamse gemeenschap erover, maar er komt geen concrete oplossing. Dit maatschappelijk vraagstuk blijft evident, iedereen praat eromheen, maar niemand durft de koe bij de horens te vatten.
“De natuurlijke hulpbronnen van het land zijn reeds jaren verkwanseld . De overheid heeft de voordelen uit deze rijkdommen nooit ingezet voor de ontwikkeling van het binnenland”
Zeer recentelijk hebben we als uiting van frustatie een zeer enstige eruptie gehad te Pikin Saron en Maripa Ston. Onze inheemse broeders hebben uit woede en frustratie met hout beladen trucks en een politie post te Pikin Saron in brand gestoken. Uit de confrontatie die daaruit voortvloeide met de politie zijn er zelfs doden te betreuren. Dit is zeer jammer voor samenleving.
Nieuwe blamage dreigt
Indien wij de zaak niet serieus aanpakken zullen zulke excessen zich blijven voordoen. De Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS) heeft aangekondigd dat het geen enkel middel nationaal en internationaal onbeproefd zal laten om van de overheid genoegdoening af te dwingen. Als we deze lijn doortrekken, zoals het er nu aan toe gaat, vrees ik de zoveelste blamage voor de Staat om weer een internationaal vonnis op haar broek te krijgen.
Suriname is niet op een eiland in de wereld. Alles wat hier gebeurt ziet men in het buitenland. Surinaamse autoriteiten zullen zich dan bij internationale organisaties waar wij partij bij zijn weer, zoals gebruikelijk, met kronkelende argumenten verweren. De natuurlijke hulpbronnen van het land zijn reeds jaren verkwanseld. De overheid heeft de voordelen uit deze rijkdommen nooit ingezet voor de ontwikkeling van het binnenland.
Integendeel hebben de autoriteiten eraan meegewerkt om legitimiteit te geven aan activiteiten van multinationals om onze rijkdommen voor niets weg te dragen. Na ruim honderd jaar bauxiet ontginning in Moengo is daar niks anders achtergelaten dan ongekende milieuschade. Alcoa, waaronder Suralco opereerde had zelfs drie shifts voor de mijn operaties. Zo was men gegarandeerd dat er geen seconde per etmaal onbenut werd gelaten om het bauxiet weg te dragen.
Ik heb dit jaren persoonlijk meegemaakt, want mijn ouderlijk huis stond vlak naast een van de bauxietmijnen in de nabijheid van Moengo. Dag en nacht werd het ruwe erts per wagons, aangedreven door een locomotief vanuit de mijnen getransporteed naar de verwerkingsinstallatie langs de Cotticarivier bij Moengo.
Politiek schouwspel
Intussen is De Nationale Assemblee weer begonnen met de behandeling van de conceptwet ‘Collectieve Rechten voor Inheemsen en Tribale Volken’. Wel beschouwd kunnen de beraadslagingen als een politiek schouwspel worden aangemerkt. Duidelijk is te zien dat de assembleeleden deze kwestie aangrijpen om partij politiek te bedrijven. Zowel de coalitie als oppositie maakt zich hieraan schuldig en dat is zonder meer verwerpelijk.
Een andere zeer misselijkmakende dimensie is het schrijven van de Kamer van Koophandel en Fabrieken aan de DNA-voorzitter, Marinus Bee om onmiddellijke intrekking van de onderhavige concept wet te eisen. Totaal ongehoord en ongepast. Wel heeft de krachtige reactie van Bee me een bemoedigend gevoel bezorgd. De invloedrijke man bij KKF, Robert Ameerali, die ongetwijfeld hierachter staat, moet beseffen dat mede dankzij de electorale bijdrage van de binnenlandbewoners hij zich van 2010 tot 2015 vicepresident van Suriname mocht noemen.
Gelijkwaardigheid
Ik vind – en met mij nog velen in de Surinaamse gemeenschap – dat de behandeling van de conceptwet onverkort moet doorgaan en uiteindelijk verheven moet worden tot wet. Hiermee wordt er dan rechtszekerheid en rechtsbescherming gecreëerd voor de gemarginaliseerde groepen uit onze samenleving, waar het om gaat.
Het is noodzakelijk om rechtsobjecten en rechtssubjecten te hebben in het binnenland van Suriname . Want op basis hiervan kan op een gelijkwaardige manier worden deelgenomen aan het maatschappelijk rechtsverkeer in Suriname. De rechtsongelijkheid in het land moet nu voor eens en altijd worden weggenomen. Met zo een wet hebben de binnenlandbewoners een gedegen basis om eindelijk aan hun eigen ontwikkeling en welvaart te werken, want het is reeds duidelijk geworden dat niemand het voor hun zal doen.
Ettiré Patra
Voorzitter Stichting Opo Taangpu Sranang
https://dwtonline.com/grondenrechten-binnenland-een-jeremiade-2/
BESCHOUWING — Grondenrechten inheemsen in driehoekskrachtenveld

Manuwi C Tokai (l) en Edith Orban (m), een van de trekkers van Native Power, tijdens de spirituele loop afgelopen zaterdag.
Tekst Jack Menke
Beeld Marinio Balsemhof
Terwijl president Lula van Brazilië de dreigende vernietiging van inheemse volken in zijn land een halt toeroept, komt de strijd voor grondenrechten (collectieve rechten) in Suriname in een driehoekskrachtenveld. Rond de onafhankelijkheid waren multinationals oppermachtig om mijnbouwrechten te stellen boven grondenrechten. Maar met de overgang van de bauxietkoorts naar de goudkoorts in de afgelopen veertig jaar veranderde het krachtenveld: de vanuit de politiek gefaciliteerde Surinaamse goud-, hout- en grondmagnaten versterkten de politieke lobby tegen grondenrechten.
De ongeveer 20.000 inheemsen (4 procent van de Surinaamse bevolking) worden historisch voortdurend miskend. Als groep zijn de inheemsen met meer dan vijftig dorpen steeds meer in een hoek gedrukt door grove economische of gewelddadige acties in hun leefgebieden door particulieren onder het ‘toeziend’ oog van onze rechtsstaat. De talloze vormen van uitsluiting en schending van inheemse mensenrechten blijven ongestraft.
Suriname als een formeel gedecentraliseerde eenheidsstaat wordt ondanks de grondwettelijke gelijkheid van haar burgers, gekenmerkt door selectieve en geïnstitutionaliseerde vormen van dominantie en machtsuitoefening door de staat. Dit leidt tot latente of manifeste conflicten tussen inheemse en tribale volken en de staat. Dat was weer het geval bij de recente geweldsexplosie in Pikin Saron. Maar acties van inheemsen begonnen al rond de onafhankelijkheid.
Bauxietbelang boven grondenrechten
De regeringsverklaringen van 1974 en van 1977 tot 1981 hadden het erover dat ‘eindelijk’ en ‘daadwerkelijk’ aan de ontwikkeling van het binnenland gewerkt zou worden. Dit bleken loze beloften. Het West-Suriname project werd uitgewerkt zonder de bewoners van het binnenland te betrekken. De inheemse bevolking was al vaker van haar land beroofd. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd het inheemse dorp Bisri ontruimd om een vliegveld te Zanderij voor de Amerikaanse bauxietbelangen aan te leggen.
Met het West-Surinameproject ontstonden rond de onafhankelijkheid in 1975 problemen in Apura, Washabo en Section. In 1974 waren in West-Suriname al problemen tussen de overheid en de inheemsen. De overheid liet toen genadeloos kostgronden ‘bulldozeren’ zonder de inheemsen te betrekken.
In 1976 organiseerde de inheemse beweging Kano een protestmars van Albina naar Paramaribo om de overheid een petitie aan te bieden over de toestand van inheemsen en de grondenrechtenkwestie. De regering stelde in 1977 een adviescommissie in onder leiding van de jurist Aksel Quintus Bosz. Het advies was niet gebaseerd op de collectieve aanspraak van Inheemse gemeenschappen.
Daarom voerden van 1978 tot 1980 de organisaties Washabo/Apura, Regionaal Komité Beneden Marowijne en Santigron/Tangiba acties voor grondenrechten. Zij protesteerden omdat de ontwikkelingsplannen van de overheid geen rekening hielden met de belangen van de lokale bevolking in West-Suriname en Santigron. De inheemsen stelden daarom de volgende eisen:
1. ‘Een wettelijke regeling die overeenstemt met het rechtsbewustzijn in onze gemeenschappen; 2. Een verbod op alle handelingen die niet uitgaan van de principiële erkenning van onze rechten; 3. Steun aan de ontwikkelingsaktiviteiten die wij zelf op gang willen brengen in onze gemeenschappen’.
Helaas bleven de inheemsen verstoken van betrokkenheid in nationale ontwikkelingsplannen. Intussen werd de vernietiging van natuur en cultuur in inheemse woongebieden onverkort voortgezet, vooral door de niet duurzame exploitatie van natuurlijke hulpbronnnen. Het West-Surinameproject mislukte, maar het kwaad in de vorm van schending van inheemse rechten was al geschied. Na 1980 werden de schendingen en bedreigingen van de inheemsen in hun woongebieden intensiever en massaler.
“Vooral Surinaamse bedrijven met hun politieke exponenten en instituten verzetten zich tegen het erkennen van grondenrechten”
Economische elite contra grondenrechten
Rond de onafhankelijkheid werden multinationals met mijnbouwrechten gefaciliteerd boven inheemsen die opkwamen voor grondenrechten. Dit staat in schril contrast tot het nu ontstane driehoekskrachtenveld. Daarbij verzetten vooral Surinaamse bedrijven met hun politieke exponenten en instituten zich (verborgen of openlijk) tegen het erkennen van grondenrechten. Er zijn drie belangengroepen, gesteund door lobbygroepen die leden van De Nationale Assemblee en regering beïnvloeden: goudmagnaten, houtconcessionarissen en grondhuurspeculanten (zie figuur).

De belangen van goudmagnaten (onder meer in hogere regionen van Abop en NDP) liggen vooral in de districten Marowijne, Sipaliwini, Brokopondo en Para, waar de ‘greenstone belt’ loopt met enorme reserves aan goud en andere mineralen. De goudmagnaten willen voorkomen dat vooral in deze districten, waar ongeveer veertig van de ruim vijftig inheemse dorpen liggen, de goudbelangen in gevaar komen.
De overgrote meerderheid van deze dorpen wordt in hun voortbestaan ernstig bedreigd door de nieuwe goudelite die zowel vooral concessies verkregen als illegaal profiteert van de astronomische jaarlijkse exportwaarde van goud. Deze bedroeg in 2020 bijna 2 miljard US dollar.
De goudkoorts is tot in het diepe zuiden doorgedrongen en zorgt voor enorme vervuiling, destructie en bedreiging van de duurzaamheid van inheemse woongebieden, waarbij sommige bewoners noodgedwongen het dorp moesten verlaten. De houtconcessionarissen bestaan uit een gemengde groep van buitenlanders (onder wie Chinezen) en Surinamers. Zij zijn vaak verbonden met de grotere politieke partijen in de coalitie (VHP en Abop) en de oppositie.
De grondhuur speculanten – een deel is verbonden met de VHP – wil de initiatiefwet voor conversie van grondhuurrecht naar eigendomsrecht sinds 2021 in verhoogd tempo verzilveren in de assemblee. Hiermee wil men veilig stellen dat grote lappen grondhuurpercelen omgezet worden in eigendom, voordat in de toekomst grondenrechten in inheemse woongebieden wettelijk worden erkend.
Mensenrechtenschendingen
“Maar ook volgens internationale criteria worden inheemsen in Bernharddorp tot een inheems volk gerekend. Dit wordt gesteund door officiële internationale verdragen”
In de diverse aangespannen internationale processenwerd de staat Suriname schuldig bevonden aan het schenden van de rechten van de inheemse of tribale volken op hun grondgebied. (Inter-Amerikaans Hof voor Mensenrechten Moiwana 2005, Saamaka 2007, Kaliña & Lokono 2015/2016.) Illustratief is het Kaliña & Lokono-vonnis van 2016 waarin het Inter-Amerikaans Hof de Surinaamse staat sommeert om binnen drie jaar aan de volken grondenrechten te verlenen op hun traditionele grondgebied.
De toenmalige intussen overleden voorzitter van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS), Lesley Artist, bood het vonnis aan de minister van Regionale Ontwikkeling aan. In 2017 berichtte Artist dat het vonnis noch het vredesakkoord met de regering van 1992 had geleid tot het toekennen van grondenrechten aan de inheemsen.
Artist (die ook vooraanstaand NDP-lid was) tekende in 2017 met de minister van Regionale Ontwikkkeling een intentieverklaring voor het regelen van het toekennen van grondenrechten aan de inheemsen. De toenmalige president Bouterse zag uiteindelijk af van de ondertekening van grondenrechten.
Waarom stranden initiatieven om de erkenning van grondenrechten voor inheemse en tribale volken te verwezenlijken? Het antwoord is: vanuit de politiek gefaciliteerde Surinaamse goud-, hout- en grondmagnaten verzetten zich hiertegen. De huidige Surinaamse centralistische liberale rechtsstaat, met een machtsmonopolie, legt het zwaartepunt op dit verzet. En niet op actie ondernemen om de voortdurende schending van inheemse mensenrechten te beteugelen.
Er zijn vier manieren waarop de rechten van inheemsen in Suriname in en rond hun leefgebieden worden miskend of geschonden: grootschalige ontwikkelingsprojecten; concessies in inheemse woongebieden; vernietiging van collectieve woon- en leefsystemen; op de lange baan schuiven van erkenning van grondenrechten door staatsorganen.
Misvattingen over inheemsen
Er zijn veel misvattingen over inheemsen. Zo denken tegenstanders van grondenrechten dat in diverse inheemse dorpen er veel gemengde etniciteiten wonen en verwesterd zijn en dat percelen in grondhuur zijn uitgegeven, in bijvoorbeeld Bernharddorp. Dit zou volgens tegenstanders er op duiden dat er geen sprake meer is van een inheems volk.
De werkelijkheid echter is dat volgens nationale en internationale criteria bewoners die op semi-traditionele wijze de natuur gebruiken, ook tot inheemsen worden gerekend. De inheemse identiteit wordt op dorpsniveau in stand gehouden door de inheemse vorm van bestuur en het beleven en uitdragen van de inheemse identiteit. Dit komt onder meer tot uiting in het produceren en distribueren van inheemse (culturele) producten.
Maar ook volgens internationale criteria worden inheemsen in Bernharddorp tot een inheems volk gerekend. Dit wordt gesteund door officiële internationale verdragen van de Verenigde Naties, Organisatie van Amerikaanse Staten en de Internationale Arbeidsorganisatie. Deze zijn ook door Suriname geaccepteerd dan wel geratificeerd (onder meer de VN Verklaring over Rechten van Inheemse Volken 2007).
Er is internationaal geen algemene definitie van ‘volk’. In de plaats hiervan zijn er criteria en kenmerken. Daarbij vormen collectieve en individuele zelfidentificatie de kern om de inheemse identiteit te bepalen, ook al zijn veel inheemsen gemengd met andere (etnische) groepen.
Wat doen om uit impasse te geraken?
Om uit de impasse te geraken dienen inheemse (koepel)organisaties strategische allianties te sluiten met marronorganisaties. Er is een gemeenschappelijk belang van erkenning van grondenrechten voor inheemse en tribale volken.
Er dienen nationaal en internationaal strategische platformen met burgerorganisaties te worden ingesteld. Dit om kennis met het publiek te delen over inheemsen en hoe deze bijdragen aan duurzaamheid vanuit inheems perspectief.
Ook moet een groep van wijze vrouwen en mannen worden gevormd. Zij moeten op basis van vertrouwen, verantwoording en inheems duurzaamheidsperspectief in dialoog treden met exponenten van anti-grondenrechten lobbygroepen in het driehoekskrachtenveld.
https://dwtonline.com/beschouwing-grondenrechten-inheemsen-in-driehoekskrachtenveld/
29 aug 2022 Muriël Fernandes eerste vrouwelijke voorzitter VIDS
Muriël Fernandes is de nieuwe voorzitter van de Vereniging van Inheemse Dorpshoofden in Suriname (VIDS). Ze is de eerste vrouwelijke voorzitter van de organisatie sinds haar 30-jarig bestaan. Fernandes is ook dorpshoofd van Cassipora in Para. In het nieuwe bestuur hebben onder andere zitting Angelique Palmtak als secretaris en is tevens dorpshoofd van Grankreek. Margriet Biswane is de penningmeester van het nieuwe bestuur van VIDS.
Voorafgaand de aanwijzing van een nieuw bestuur, heeft de VIDS voor de achtste keer haar driedaagse conferentie van 27 tot en met 29 augustus gehouden te Washabo in Kabalebo in West-Suriname. Er is gesproken over de prioriteiten van de dorpen, het beleidsprogramma voor de periode 2022-2027 en er is een nieuw VIDS-bestuur aangewezen.

Vrijwel alle Inheemse dorpshoofden en andere vertegenwoordigers van de gemeenschappen te weten basja’s en jongeren- en vrouwenorganisaties waren aanwezig bij de vergadering. De conferentie wordt afhankelijk van de beschikbare middelen om de vijf jaar gehouden.
De VIDS-conferentie werd op 27 augustus geopend door dorpsoudste en voormalig dorpshoofd Julius Lingaard van Washabo. Tijdens de conferentie zijn de oud-voorzitters eveneens herdacht. Richardo Pane, langst zittende voorzitter van de VIDS (1997- 2012), heeft een woord van dank uitgesproken aan de voormalige voorzitters. Pane, Hariette Vreedzaam, Loreen Jubitana en Max Ooft hebben tevens een onderscheiding in ontvangst mogen nemen voor hun jarenlange inzet voor de VIDS.

Demarcatiekaarten kaarten gepresenteerd
Medewerker George Awankaroe van het Bureau VIDS presenteerde tijdens de conferentie de demarcatiekaarten van de verschillende Inheemse gebieden in geheel Suriname. Deze zijn belangrijk in de strijd voor de wettelijke erkenning van de collectieve grondenrechten. Met de kaarten wordt onderbouwd waar hun woon- en leefgebieden zijn.
Demarcatiekaarten van Inheemse gebieden zijn zeer relevant in de strijd voor wettelijke erkenning van de collectieve grondenrechten. Ook de demarcatie van het Wayana-gebied is een feit en de kaart is kortgeleden gepresenteerd. “Dit is ons gebied en we claimen het”, zegt Jupta Itoewaki, voorzitter van Mulokot, een werkarm van het traditioneel gezag van de Wayana. Itoewaki participeerde ook aan de achtste VIDS-conferentie.
Reglement Korhopa belicht
Het Inheemse dorp Korhopa (Matta) heeft sinds oktober 2021 een op papier vastgelegd dorpsreglement. In dit document zijn verschillende onderwerpen aan de orde die te maken hebben met onder andere goed bestuur, orde en rust, aanwijzing van een nieuw dorpsbestuur, beheer van de dorpskas en ook rechten en plichten van dorpsbewoners. Wendeline Sabajo, dorpshoofd van Korhopa, heeft het reglement uitgebreid belicht tijdens de VIDS-conferentie.

Participanten van de conferentie hebben in werkgroepen gediscussieerd over grondenrechten, FPIC-protocol, gezondheidszorg, onderwijs, uitvoering Kaliña- en Lokono-vonnis, klimaatverandering en duurzame energie. Na presentatie van de diverse onderwerpen is de strategie met betrekking tot grondenrechten, het Kaliña- en Lokono-vonnis vonnis en FPIC aangenomen.
https://www.srherald.com/suriname/2022/08/29/muriel-fernandes-eerste-vrouwelijke-voorzitter-vids/