Bij de douane van Orly

”  Lucht uit, want je gaat je slecht voelen!” »Geeft Christophe Bertani, de adjunct-directeur douane van Orly, advies aan de twee douane-expediteurs die de dubbele bodem van de koffer hebben geopend. Onder hun ogen 3,4 kilo wit poeder in de open lucht, verborgen door een sterke geur van oplosmiddel. Het is verboden om zonder beschermend masker te benaderen, omdat het poeder te zuiver is en de oplosmiddelen erg krachtig.

“Ik ga niet weg met de RSA”

Een paar minuten eerder ondervroegen agenten de eigenaar van de bagage, een 49-jarige vrouw op een vlucht vanuit Cayenne. Het was de sterke geur van oplosmiddelen waardoor ze werden opgevangen. Ze maakten de koffer leeg en gaven hem door aan de scanner die de dubbele bodem onthulde.

De vrouw, afkomstig uit Cayenne en moeder van vier kinderen, woont sinds twee jaar in het noorden van Frankrijk. Ze zou in juli beginnen met trainen. “Ik doe het niet met de RSA”, vertrouwt ze toe. Luister naar zijn getuigenis: 

Vliegtuigen vol muilezels

Op deze vlucht Parijs-Cayenne met 224 passagiers werden vijf muilezels gearresteerd: drie bij vertrek en twee bij aankomst op Orly. Zonder misschien degenen te tellen die niet werden opgemerkt. Of degenen die vrijwillig mogen passeren om hogerop te komen in de industrie in Frankrijk.

”  We wisselen inlichtingen uit, mensen die worden geïdentificeerd door de opsporingsdiensten, we voeren ook de targeting van passagiers uit  “, legt Christophe Bertani uit. Soms lieten de autoriteiten de aankondiging van een controle van alle passagiers op een vlucht Cayenne-Parijs lekken. ”  We eindigen dan met vliegtuigen die voor een derde of zelfs voor tweederde leeg zijn », Zegt Laure Beccuau, aanklager bij het Hof van Créteil, waar alle gearresteerden in Orly worden berecht. 

De hele zeshoek is aangetast

Op de luchthaven Orly is de helft van de cocaïne die het afgelopen jaar in beslag is genomen, afkomstig uit Guyana. Deze cijfers worden bevestigd door die van de luchthavenafdeling van het Centraal Bureau voor de Repressie van Illegale Drugshandel. In dit kantoor dat opzettelijk verborgen is in het vrachtgebied van de luchthaven van Roissy, zijn zestien agenten verantwoordelijk voor het verhoren van drugskoeriers die op de twee Parijse luchthavens zijn gearresteerd. ”  Vandaag wordt 60% van hun werklast besteed aan muilezels die uit Cayenne komen  “, zegt Françoise Ouatki, divisiecommandant die verantwoordelijk is voor de antenne. 

Het profiel van de muilezels

Het pand heeft twee minicellen (foto hierboven). Maar de muilezels brengen de nacht door op nabijgelegen politiebureaus als hun hechtenis wordt verlengd. Het profiel van deze smokkelaars is vaak hetzelfde: mensen zonder vast inkomen, veelal jonge mannen, soms uit Suriname, en die vaak niets weten van de geografie van Frankrijk. ”  Of ze worden direct op het vliegveld ontvangen, of ze moeten de trein nemen en naar een provinciestad gaan  “, merkt de divisiecommandant op.

Omdat het bijzondere van de Guyanese netwerken is dat ze zich ontwikkelen in kleine steden in Frankrijk. In provinciale rechtbanken vinden steeds meer processen plaats tegen Guyanese en Surinaamse mensenhandelaars.

“Cocaïneproductie in Colombia breekt historische records”

”  We kunnen de ontwikkeling van de markt voor cocaïne uit Guyana niet begrijpen zonder rekening te houden met de regionale context  “, benadrukt Michel Gandilhon van het Franse observatorium voor drugs en drugsverslaving . In 2016 exporteerde Colombia, de grootste cocaïneproducent, echter 800 ton wit poeder. ”  Een historisch record  ” dat gedeeltelijk de explosie van het verkeer op het Zuid-Amerikaanse continent verklaart.
Een andere reden: de nabijheid van Suriname, een staat die historisch verbonden is met de cocaïnehandel, en de versterking van grenscontroles: “De  luchthaven van Suriname en de vluchten naar Nederland zijn veel hermetischer geworden dan de luchthaven van Cayenne »Merkt Christian Nussbaum op, het hoofd van de gerechtelijke politie van Antillen-Guyana.

Als gevolg hiervan verschoof het verkeer naar Cayenne. “2 5 tot 30% van de cocaïnemarkt in Frankrijk wordt geleverd vanuit Guyana  “, schat Michel Gandilhon van het OFDT. Ook als een deel van de goederen naar Nederland wordt geretourneerd.

“60% zuiverheid”

Een andere bijzonderheid van de cocaïnehandel vanuit Guyana is de “kwaliteit” van de drug die in de detailhandel wordt verkocht. 

Sinds 2016-2017 zijn er zeer, zeer hoge zuiverheidsniveaus waargenomen. Voor aanvallen van minder dan tien gram hebben we een zuiverheid van 60%. Het is echt enorm! 

– Michel Gandilhon , Frans observatorium voor drugs en drugsverslaving

Meer in het algemeen is de cocaïnemarkt in Frankrijk de afgelopen jaren veel “gedemocratiseerd”. In Frankrijk zijn consumenten van wit poeder niet langer noodzakelijk rijke mensen die in de samenleving zijn geïntegreerd. Het fenomeen treft ook de middenklasse, zelfs mensen die op straat leven.

“Callcenter-cocaïne”

In Frankrijk passen de mensenhandelaars zich aan. “  De prijzen van cocaïne per gram variëren tussen de 65 en 80 euro per gram. Maar het product kan voor twintig euro in doses van tienden van een gram aan gemarginaliseerde gebruikers verkocht worden   ”, legt Michel Gandilhon uit.

De verkooptechnieken worden steeds geavanceerder: 

In Parijs ontwikkelt zich al drie tot vier jaar het fenomeen “cocaïne-callcenter”. U belt een nummer dat contact opneemt met een bezorger die de cocaïne bij u thuis brengt. Met sms-herinneringen en aanbiedingen.

Achter deze markt schuilen duizenden smokkelaars die soms hun leven in gevaar brengen door drugs “in corpore” te verbergen. Ze slikken cocaïnekorrels gemaakt met condooms of opblaasbare ballonnen in of verstoppen zich in hun geslachtsdelen.

“In-corpore” transport, een dodelijk risico

Deze muilezels worden, eenmaal gespot, naar de Medico-Judicial Unit van het Hôtel-Dieu, een ziekenhuis in het centrum van Parijs, gebracht. De artsen, die zijn getraind in hun ontvangst, bevestigen de aanwezigheid van het product door middel van röntgenfoto’s en plaatsen ze vervolgens in bewaakte kamers terwijl ze de eieren evacueren.

Omdat het gevaar tweeledig is. ”  De pellets kunnen het spijsverteringskanaal verstoppen of zelfs perforeren  “, legt dokter Bertrand Becour, ziekenhuisarts van het UMJ, uit. “  Of ze kunnen barsten en een enorme cocaïnevergiftiging veroorzaken. En daar is het bijna fataal in de uren die volgen  ”.

Anne-Claude Savy, advocaat aan de balie van Val-de-Marne, wordt vaak opgeroepen om muilezels te verdedigen die onmiddellijk voor het Hof van Créteil worden veroordeeld. “Ik had een cliënt die anderhalve maand zwanger was”  , zegt ze , ” ze had tweehonderd gram cocaïne verstopt in haar vagina, vlakbij een zwangere foetus. Het laat duidelijk zien tot welke extremen sommige mensen zijn gereduceerd  ”.

Een rechtbank overweldigd door muilezelzaken uit Cayenne

De advocaat constateert ook de toename van het aantal processen tegen muilezels uit Guyana. ”  We hebben pieken bereikt van ongeveer vijftien gevallen per week  “, bevestigt Laure Beccuau, aanklager bij de TGI de Créteil. ‘  Het is enorm! “.

Enkele jaren geleden leidden de meeste arrestaties tot het openen van een gerechtelijk onderzoek om te proberen hogerop in de keten te komen. Vanaf nu worden de muilezels beoordeeld op hun uiterlijk . Ze worden door de politie voor de rechter gedaagd en vervolgens ondervraagd door maatschappelijk werkers in het kader van het persoonlijkheidsonderzoek. Hun advocaat wordt aangesteld, de hoorzitting duurt ongeveer vijfenveertig minuten en aan het einde ervan zitten ze gevangen in de regio Parijs. Omdat de vonnissen allemaal eindigen, of bijna, met gevangenisstraffen. 

Ongelijke behandeling?

Deze zeer klassieke gerechtelijke procedure roept ook de vraag op van gelijke behandeling. ”  Deze mensen hebben absoluut geen band met de plaats waar ze werden opgepakt: geen werk, geen familie  “, herinnert aanklager Laure Beccuau zich. Concreet zijn er maar weinigen die kunnen profiteren van een vrijlating onder gerechtelijk toezicht of een vervolg op hun vrijlating uit de gevangenis.

De geografische afgelegen ligging en de heropleving van zaken leiden tot een snellere behandeling van hun zaak. Een dubbele straf voor deze mensen die nu al de zwakke schakel zijn in een bloeiend verkeer.

In februari 2017 stierf een 32-jarige vrouw tijdens een vlucht tussen Cayenne-Orly. Een van de pellets die ze had ingeslikt, explodeerde. De jonge vrouw werd vergezeld door haar driejarige zoon. ”  We hadden een gerechtelijk onderzoek ingesteld om de mensenhandelaars op te sporen en hen te vervolgen wegens doodslag  “, herinnert Laure Beccuau zich. ”  We hebben nooit een link kunnen leggen met andere mensen  .” De zaak eindigde in een ontslag.